Ảnh minh họa: Health. |
Bác sĩ Lưu Ngân Tâm, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Chợ Rẫy, Chủ tịch Hội Dinh dưỡng lâm sàng TP HCM, cho biết một chế độ dinh dưỡng đúng là nền tảng cho sức khỏe tốt, đặc biệt khi cơ thể bị bệnh chính là lúc cần được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng mới có thể nhanh phục hồi. Tuy nhiên hầu hết mọi người chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này.
Nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy tình trạng suy dinh dưỡng ở bệnh nhân chiếm đến 78% số ca đang điều trị nội trú. Điều này càng thể hiện rõ rệt nhất ở nhóm người già khi sức khoẻ bắt đầu suy giảm, có thể dẫn đến tái nhập viện cũng như các biến chứng sau xuất viện.
Bác sĩ Ngân Tâm phân tích nhiều nguyên nhân khiến việc thiếu hụt dinh dưỡng ở nhóm người bệnh cao tuổi. Chẳng hạn như chế độ ăn uống kiêng khem, khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng giảm, chức năng tiêu hóa suy yếu, tác động của bệnh tật, bị mất vị giác và những nguyên nhân khác. Trong khi hầu hết các bác sĩ điều trị thường chỉ tập trung nhiều vào thuốc chữa bệnh mà chưa thực sự ưu tiên vấn đề dinh dưỡng.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo Việt Nam thuộc nhóm nước có tốc độ già hóa dân số cao nhất toàn cầu. Vì vậy ngành y tế trong nước cần quan tâm giúp người lớn tuổi có cuộc sống khỏe mạnh hơn đồng thời giảm thiểu gánh nặng do bệnh tật. Trong khi đó theo thống kê của chính phủ năm 2016 ước tính khoảng 20,1% bệnh viện Việt Nam chưa thành lập khoa dinh dưỡng. Tình trạng quá tải tại các bệnh viện vẫn đang tiếp diễn với tỉ lệ 23,5 giường bệnh trên 10.000 dân nên bác sĩ chưa thể dành nhiều quan tâm hơn đến vấn đề dinh dưỡng cho từng người bệnh.
Tại Hội thảo khoa học "Cập nhật những thành tựu mới nhất về dinh dưỡng lâm sàng giúp gia tăng hiệu quả điều trị", các bác sĩ trong và ngoài nước kiến nghị rằng vấn đề cấp thiết hiện nay là khuyến khích các bệnh viện thành lập khoa, tổ dinh dưỡng có chức năng tầm soát suy dinh dưỡng khi nhập viện. Nhờ đó có thể can thiệp kịp thời nếu phát hiện suy dinh dưỡng đồng thời giám sát kết quả sau khi xuất viện. Việc này không chỉ cung cấp cho nhân viên y tế những công cụ và nguồn lực để tầm soát nguy cơ suy dinh dưỡng ở bệnh nhân mà còn giáo dục cho người bệnh về tầm quan trọng của dinh dưỡng.
Một số chuyên gia dinh dưỡng quốc tế cũng đề xuất Việt Nam nên xem xét ứng dụng kết quả nghiên cứu mới trong việc can thiệp dinh dưỡng cho bệnh nhân mới được công bố trên tạp chí y khoa Journal of Nursing Care Quality. Đó là thiết kế một chương trình chăm sóc dinh dưỡng tiêu chuẩn tại các bệnh viện nhằm gia tăng hiệu quả điều trị (viết tắt tiếng Anh là QIP).
Tiến sĩ, bác sĩ Gary Fanjiang, chuyên gia nghiên cứu và phát triển dinh dưỡng, cho biết dinh dưỡng tốt đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp người lớn tuổi, nhất là những người mắc bệnh mãn tính, nhanh chóng hồi phục sức khỏe và năng lượng. Tình trạng suy dinh dưỡng có thể được phòng ngừa và chữa trị. Nghiên cứu cho thấy việc thực hiện các quy trình QIP là cách đơn giản giúp tầm soát nguy cơ suy dinh dưỡng và can thiệp tức thời giúp nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân nằm viện.
Bác sĩ giải thích: QIP là chương trình được thiết kế nhằm theo dõi kết quả của việc can thiệp chăm sóc dinh dưỡng đối với bệnh nhân và chi phí chăm sóc sức khỏe. Các nhà nghiên cứu đã phát triển một hệ thống và công cụ chuẩn để sàng lọc tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân khi nhập viện. Từ đó giúp bác sĩ xác định và chỉ định can thiệp lập tức trên các bệnh nhân có nguy cơ bị suy dinh dưỡng. Một trong những cách nhanh nhất để giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng suy dinh dưỡng là bổ sung dinh dưỡng đường uống (ONS) trong vòng 24 giờ sau khi nhập viện.
Nhóm nghiên cứu đã ứng dụng QIP trên gần 20.000 bệnh nhân trong độ tuổi dao động từ 18 đến 111 tại Trung tâm y tế Akron General Medical Center (Mỹ) từ năm 2011 đến năm 2013. Kết quả ghi nhận bệnh nhân sau tham gia chương trình này đã giảm được 17% tỷ lệ tái nhập viện trong vòng 30 ngày, giảm 13,4% thời gian nằm viện, 50% tỷ lệ loét tì đè mắc phải trong bệnh viện (HAPUs) và 8,8% chi phí y tế.