Trẻ nhỏ bị đau, cha mẹ rất xót khi chứng kiến con la khóc nhưng lại khó đánh giá vị trí đau và mức độ đau của con mình, do đó, dẫn đến các điều trị sai lầm.
Trẻ mới sinh đã biết đau
Theo Tổ chức Y tế thế giới, đau được xem là dấu hiệu sinh tồn thứ năm bên cạnh mạch, nhịp thở, huyết áp, nhịp tim. Từ tuần thứ 23 trong bụng mẹ, thai nhi đã có thể cảm nhận được đau. Giai đoạn trước khi sinh, hệ thần kinh của trẻ đủ phát triển các cảm thụ đau.
Trẻ có thể đau ở nhiều bộ phận khác nhau
Các dạng đau thường gặp ở trẻ em là: đau đầu, đau bụng, răng, tai, do va chạm gây chấn thương, viêm khớp, viêm niêm mạc miệng, họng do viêm hô hấp, bỏng… 85% trẻ em từ 5 đến 7 tuổi và 100% trẻ em 14-16 tuổi có bị đau đầu do nhiều nguyên nhân bệnh và tâm lý. Ngoài ra, viêm khớp đứng hàng thứ 5 các bệnh mãn tính thường gặp ở trẻ em.
Dấu hiệu nhận biết trẻ đang đau
Biểu hiện đau ở trẻ rất khác biệt. Từ 8 tuổi, bé có thể miêu tả chính xác cảm giác và mức độ, vị trí đau. Nhưng với trẻ nhỏ hơn, đặc biệt dưới 18 tháng tuổi chưa có thể diễn đạt sự đau bằng lời, cha mẹ nên chú ý với các biểu hiện như bứt tai, khóc thét và khóc dai, nghiến răng, run môi, giẫy đạp, không cử động hoặc khư khư ôm giữ một phần cơ thể…
PGS.TS Nguyễn Thi Hùng, Chủ tịch hội Đau TP HCM. |
Xử lý đau kịp thời
Tại hội thảo khoa học “Cập nhật lâm sàng các dạng đau ở trẻ em và cách xử lý”, do Hội Đau TP HCM phối hợp với nhãn hàng thuốc giảm đau hạ sốt cho trẻ em Nurofen (Ibuprofen) tổ chức, PGS.TS. Nguyễn Thi Hùng, chủ tịch Hội Đau TP HCM cho biết sẽ rất nguy hiểm nếu cha mẹ chủ quan khi trẻ bị đau. Khi bé còn nhỏ, các thụ thể đau còn non yếu, nếu không xử trí kịp thời và đúng cách sẽ làm thay đổi cấu trúc cảm nhận đau theo thời gian, dẫn đến thay đổi tâm lý, hành vi, thái độ, phản ứng của trẻ. Kinh nghiệm đau của trẻ còn rất ít, do đó khi bị đau, những lần đầu tiên bé thường sợ hãi và ảnh hưởng về sau. Nếu không xử lý các đơn đau ở trẻ từ khi còn là nhũ nhi, sẽ có nguy cơ hình thành các cảm xúc, hành vi sai lệch của trẻ khi lớn lên.
Theo PGS.TS. Nguyễn Thi Hùng, chỉ nên sử dụng các loại thuốc giảm đau dạng nhẹ, không gây nghiện. Hạn chế dùng thuốc giảm đau có gốc Asprin, sẽ gây hội chứng Reye, ảnh hưởng tới tế bào gan, tổn thương não. Ngoài ra, các biện pháp xoa dịu tinh thần như chăm sóc, quan tâm trẻ (ủ ấm, cho bú, vỗ về…) hoặc âm nhạc êm dịu cũng rất hiệu quả trong việc giúp trẻ giảm đau. Điều quan trọng nhất vẫn là tìm ra nguyên nhân đau ở trẻ để có hướng xử lý và điều trị hiệu quả.
Theo nhiều nghiên cứu, hoạt chất Ibuprofen giảm đau đối với trẻ từ 3 tháng tuổi, vừa giảm đau vừa có tính chất kháng viêm.
Phương Thảo
Theo nghiên cứu tại Pháp, Ibuprofen (10mg/kg) có tác dụng giảm đau 15 phút sau khi uống, hiệu quả kéo dài 8 giờ nên giảm số lần phải uống thuốc của trẻ. Nurofen trẻ em (chứa Ibuprofen) phù hợp cho trẻ nhỏ từ 3 tháng tuổi. |