Bé Đoàn Thế Bảo (30 tháng tuổi, ở Lạng Sơn) bị tiêu chảy kéo dài, chướng bụng, hạ kali máu từ lúc 20 tháng tuổi và thường xuyên đi viện. Lúc bé Bảo 26 tháng tuổi, kiểm tra tại Bệnh viện Nhi Trung ương phát hiện hai khối u sau phúc mạc và ba khối u trung thất hai bên, là các khối u nguyên bào thần kinh. Bé được điều trị hóa chất nhưng u hầu như không đáp ứng. Vì vậy, các bác sĩ quyết định phẫu thuật cứu bé.
Một ca mổ u nguyên bào thần kinh tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Ảnh: Phạm Minh Hạnh. |
Phó giáo sư Trần Ngọc Sơn, bác sĩ mổ chính cho biết, u nguyên bào thần kinh là một trong những dạng ung thư hay gặp nhất ở trẻ. Tuy nhiên u nhiều khối (đa ổ) như trường hợp bé Bảo là rất hiếm. Với loại u này ở cả lồng ngực và ổ bụng, các nghiên cứu trên thế giới đều khuyến cáo phẫu thuật nhiều thì (mổ nhiều lần). Bệnh nhân thường được phẫu thuật ít nhất hai lần, một lần ở ổ bụng và một lần ở lồng ngực (hoặc hai lần ở lồng ngực nếu u hai bên). Các ca mổ cách nhau khoảng một tháng hoặc lâu hơn. Lý do của sự thận trọng này là khi phẫu thuật cùng lúc ở cả hai vị trí, các chức năng sinh tồn của người bệnh, đặc biệt là hô hấp, có thể bị đe dọa nghiêm trọng.
Trường hợp bé Bảo, u mọc nhiều cả trong ổ bụng lẫn lồng ngực ở hai bên cột sống khiến nguy cơ này còn cao hơn. Tuy nhiên, nếu phẫu thuật được luôn trong một lần thì an toàn, bệnh nhân giảm số lần mổ, giảm thời gian chịu đau đớn, thời gian nằm viện, cũng như chi phí điều trị… Do đó các bác sĩ Khoa Ngoại Bệnh viện Nhi Trung ương quyết định phẫu thuật một thì, cắt toàn bộ các khối u chỉ trong một lần mổ. Tất cả đều được tính toán tỉ mỉ để đảm bảo an toàn cho bé.
Cuối tháng 5, ca mổ cho bé Bảo diễn ra trong 5 tiếng đồng hồ. Các bác sĩ đã mở ổ bụng, cắt toàn bộ các khối u ở bụng, liền đó nội soi lồng ngực cắt toàn bộ các khối u ở hai bên vùng này. Ngày thứ ba sau mổ bé Bảo đã phục hồi tốt, có thể ăn bằng đường miệng, hết tiêu chảy và kali máu trở về bình thường. Cháu xuất viện trong trạng thái sức khỏe tốt và chờ tái khám. Tiến sĩ Trần Ngọc Sơn cho biết, tài liệu y khoa Việt Nam và thế giới chưa ghi nhận các ca phẫu thuật tương tự.
Tiến sĩ Sơn cho biết thêm, u nguyên bào thần kinh có thể tiết ra một số hoóc môn, trong đó có VIP (Vaso-Intestinal Peptide), thủ phạm gây nên hội chứng tiêu chảy và rối loạn điện giải. Chính vì vậy lúc đầu bé Bảo được chẩn đoán tiêu chảy kéo dài đơn thuần nên điều trị nhiều tháng không hiệu quả. Ngay sau khi mổ cắt toàn bộ các khối u, bệnh nhi đã hết tiêu chảy và rối loạn điện giải. Bác sĩ khuyến cáo, các cháu bé bị tiêu chảy kéo dài không rõ nguyên nhân nên được làm thêm các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh để phát hiện bệnh lý nguyên nhân hiếm gặp như u nguyên bào thần kinh.
Lê Mai