Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Chí Liêm cho biết, những năm gần đây, Chính phủ đã khuyến khích phát triển hệ thống y tế ngoài công lập, nhưng hầu hết các bệnh viện tư nhân đều có quy mô nhỏ, trung bình 20-60 giường bệnh. Dịch vụ y tế chủ yếu ở đây là điều trị bệnh mạn tính ít tai biến; một số cơ sở có cấp cứu về ngoại khoa hoặc sản khoa nhưng cũng chỉ tiếp nhận những trường hợp đơn giản.
Phần lớn các cơ sở khám chữa bệnh bán công chỉ là đơn vị trực thuộc bệnh viện công, có quy mô nhỏ. Mô hình này phát triển chậm do thủ tục và điều kiện thành lập khá phức tạp, đòi hỏi nhiều đơn vị chức năng tham gia giải quyết. Việc phát triển bệnh viện liên doanh với nước ngoài cũng gặp khó khăn do chưa có quy chế quản lý chung giữa Việt Nam và đối tác để điều hành cơ sở liên doanh. Giá dịch vụ không phù hợp với thu nhập của người dân, dẫn đến kinh doanh thua lỗ.
Loại hình phát triển mạnh nhất trong hệ thống y tế ngoài công lập là phòng khám tư nhân. Hiện cả nước có 27.000 phòng khám tư, tăng 30 lần so với năm 1994.
Các bệnh viện công hiện vẫn giữ vai trò chủ đạo trong công tác khám chữa bệnh, mỗi năm tiếp nhận 100 lượt người điều trị ngoại trú và 5 triệu lượt người điều trị nội trú. Tuy nhiên, trong khi nhu cầu khám chữa bệnh và chi phí chẩn đoán, điều trị đang tăng nhanh thì ngân sách dành cho các bệnh viện công rất hạn hẹp. Hậu quả là nhiều cơ sở lâm vào tình trạng quá tải, chất lượng khám chữa bệnh thấp.
Ở các bệnh viện công, sự chênh lệch về chế độ phục vụ giữa bệnh nhân đóng viện phí và bệnh nhân bảo hiểm y tế đang được thu hẹp dần. Nguyên nhân là do có chính sách thu viện phí với mức gần bằng chi phí khám chữa bệnh thực tế và nâng mức thanh toán của bảo hiểm y tế cho phù hợp với chi phí điều trị. Cơ cấu nguồn thu của các bệnh viện công đang thay đổi nhanh theo hướng giảm ngân sách nhà nước, tăng nguồn thu từ viện phí, bảo hiểm y tế. Nếu như năm 1994, ngân sách nhà nước chiếm 69% nguồn thu của các bệnh viện, viện phí chiếm 23% và bảo hiểm y tế chiếm 7% thì đến năm 2000, các con số này lần lượt là 49%, 32% và 13%.
Ông Trần Chí Liêm cũng cho biết, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ đề nghị Chính phủ sớm ban hành quyết định tiếp tục sửa đổi chế độ thu một phần viện phí theo hướng điều chỉnh lại biểu giá cho phù hợp với tình hình kinh tế xã hội hiện nay. Mức thu viện phí cần được tăng ở các cơ sở y tế tuyến trên và giảm ở các cơ sở tuyến dưới, tuyến cơ sở. Chính sách này sẽ một mặt khuyến khích bệnh nhân đến khám và điều trị ở tuyến dưới, một mặt giúp trích một phần viện phí của các bệnh viện tuyến trên để hỗ trợ bệnh nhân nghèo.
Bộ Y tế cũng đề nghị Chính phủ phê duyệt lộ trình thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân từ nay đến 2010, trước mắt là thực hiện bảo hiểm y tế bắt buộc đối với học sinh sinh viên trong năm 2003.
Thanh Nhàn