Thông tin được tiến sĩ Trần Thị Mai Oanh, Phó viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, Bộ Y tế đưa ra tại hội thảo về tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu diễn ra tại Hà Nội ngày 27/6.
Đa phần người bệnh vẫn thích lên tuyến cao để khám, điều trị. Ảnh minh họa: P.N. |
Mạng lưới y tế cơ sở của nước ta gồm: hơn 500 bệnh viện huyện, gần 700 phòng khám đa khoa khu vực và hơn 11.000 trạm y tế xã... đảm trách việc cung cấp các dịch vụ y tế cơ bản, tối cần thiết cho người dân.
Tuy nhiên, theo tiến sĩ Oanh, kiến thức và kỹ năng của nhân lực y tế tuyến cơ sở còn hạn chế. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng kiến thức của cán bộ y tế tuyến xã, huyện về chăm sóc sơ sinh chỉ đạt 60% so với chuẩn quốc gia. Chỉ có hơn 54% bác sĩ có kiến thức đúng về chẩn đoán và điều trị các mức độ mất nước do tiêu chảy. Tỷ lệ bác sĩ biết các dấu hiệu nguy hiểm ở phụ nữ mang thai chỉ là 23,5%, con số này ở y sĩ là chưa đến 15%. Tương tự, chỉ có gần 19% bác sĩ có kiến thức về sơ cấp cứu chống độc, tỷ lệ này ở y sĩ chỉ là khoảng 7%.
Khả năng thực hiện các dịch vụ kỹ thuật của trạm y tế còn hạn chế. Chẳng hạn với các dịch vụ kỹ thuật về chăm sóc nhi khoa, theo quy định trạm y tế cần thực hiện 12 loại thì trên thực tế chỉ thực hiện 6,3 khâu.
Bên cạnh đó, các cơ sở y tế cơ sở còn thiếu cả thuốc và trang thiết bị y tế. Danh mục thuốc thiết yếu cho trạm y tế xã trên thực tế chỉ đạt 33,2%. Trong số bệnh nhân được cấp phát thuốc tại trạm y tế khi đi khám thì có đến 68% phải mua thuốc ngoài. Đây cũng là lý do khiến nhiều người dù có thẻ bảo hiểm y tế tại trạm y tế nhưng không đến khám, tiến sĩ Oanh cho biết.
"Nhiều nơi còn không đủ trang thiết bị theo quy định. Lấy ví dụ, trang thiết bị thuộc nhóm chẩn đoán và điều trị bệnh thông thường tại trạm y tế xã cần có 69 nhưng thực tế trung bình chỉ có gần một nửa", tiến sĩ Oanh nói.
Cũng theo bà, thực tế khi ốm người nghèo chủ yếu đến khám tại tuyến xã, huyện, còn người có điều kiện kinh tế lại lên các tuyến cao hơn. Gần 73% dân số nước ta sống ở nông thôn, nhưng bác sĩ, dược sĩ chủ yếu ở thành thị. Những người có trình độ sau đại học ở trung ương, tỉnh cũng cao hơn rất nhiều tuyến huyện, xã.
Tiến sĩ Lê Quang Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, hoạt động y tế cơ sở chưa thực sự đáp ứng tốt, chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại tuyến cơ sở còn hạn chế. Người dân chưa tin tưởng vào dịch vụ của tuyến xã, huyện, dẫn đến tình trạng vượt tuyến, gây quá tải ở tuyến trên, kéo theo gia tăng chi phí cho người bệnh. Vì thế, trong thời gian tới Việt Nam hướng tới mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân, tránh chi phí tài chính không cần thiết. Trong đó sẽ tập trung phát triển, củng cố mạng lưới y tế cơ sở.
Nam Phương